Erik van Zadelhof.
Erik van Zadelhof. Foto: Bob Awick

Het leven binnen Hospice Kajan

Zorg & gezondheid

Erik van Zadelhof is een van de vele vrijwilligers binnen Hospice Kajan in Hilversum. Met enige regelmaat verschijnt in De Gooi en Eembode de rubriek 'Het Laatste Stuk', een geanonimiseerd verhaal uit de praktijk. Dit keer 'Clementine'.

Clementine is een dame wier kleding, haar en dictie beschaving verraden. Maar direct onder die buitenkant gaat iedere vergelijking met het Gooise stereotype mank, want Clementine is een aanpakster, die als zorgvrijwilligster haar mannetje staat. Haar betrokkenheid met de bewoners is zo groot dat zij rustig terugkomt voor iets waar zij in haar reguliere dienst niet aan toekomt.

Luisteren - iemand het gevoel geven dat hij of zij de enige is die er nu toe doet - is een van haar kernkwaliteiten. Met de bescheiden bewoonster van kamer 1 ontstaat een gesprek over de naderende dood. Mevrouw Jansen, midden in het rouwproces over haar komende afscheid, probeert het midden te vinden tussen zorg over de achterblijvers en haar eigen loslaten.

Daarop vertelt Clementine over het intieme gesprek dat zij lang geleden tijdens een vakantie gehad heeft met haar eigen dochter Veronique. Op de vraag of Veronique goed voor zichzelf zou kunnen zorgen als Clementine er niet meer zou zijn, had zij toen volmondig ja geantwoord. Het is maar een kleine, persoonlijke ervaring, maar zij merkt dat de delicate afwisseling van praten en luisteren mevrouw Jansen toch goed doet.

Als zij wordt opgeroepen om op een volgende kamer acute zorg te verlenen, vraagt zij of mevrouw Jansen nog ergens anders behoefte aan heeft. Dat heeft zij: graag zou zij geknipt worden.

Dat is een kolfje naar de hand van Clementine. Zij zegt voor de volgende dag een privé-afspraak af en gaat thuis op zoek naar de professionele kappersset, die zij ooit heeft aangeschaft. De volgende middag komt zij terug en gaat in de weer met de vlakke schaar, de verdunschaar en de toupeerkam. Niet dat zij als kapster is opgeleid, maar jarenlange ervaring heeft zij wel met het knippen van haar man en eigen kinderen – totdat die dat niet meer wilden.

Er ontstaat een knipsessie, waarvan - mede door de hoofdmassage - mevrouw Jansen met volle teugen geniet. Als het klaar is, worden de foto's geappt naar de dochter van mevrouw Jansen, die direct enthousiast reageert. Als zij de volgende keer dat zij weer op bezoek is in het hospice Clementine tegen het lijf loopt, complimenteert zij haar uitgebreid met de manier waarop zij haar moeder behandelt.

Daarbij doelt de dochter op de tijd die Clementine aan haar moeder besteedt en haar luistervaardigheid. Clementine, wat verlegen met het compliment, kan niet onmiddellijk bepalen of dat slaat op de gesprekken die zij heeft met mevrouw Jansen of op de recente knipbeurt. Haar antwoord dekt echter beide gevallen als zij zegt: "Ik geloof dat ik het in mijn vingers heb."

Uit de krant