Paden in de Gooise natuur zijn twee maanden na drie pittige stormen weer begaanbaar

HILVERSUM - De boswachters van het Goois Natuurreservaat waren er maar druk mee, maar inmiddels - dik twee maanden nadat drie pittige stormen door Nederland raasden - zijn alle panden in de GNR-natuurgebieden weer begaanbaar

De omgevallen bomen in het bos blijven liggen. Het hout van de bomen en takken op de paden blijft achter in het bos als dood hout. “Als gevolg van de storm was er behoorlijke overlast en schade ontstaan in onze natuurgebieden op paden en wegen en op rasters. In enkele gevallen ging het om directe schade wanneer een boom aan een erfgrens stond en op een hek of een schuurtje was gevallen”, vertelt een GNR-woordvoerder. “Dit leidde tot overlast, maar ook tot onveilige situaties. Bij onveilige situaties of schade wordt het stormhout direct opgeruimd. Maar dat gebeurt niet in alle gevallen. Soms is het niet direct zichtbaar dat er een afgebroken tak los hangt in een boomkruin en gevaar oplevert.”

De GNR-medewerkers hebben inmiddels alle takken en bomen geruimd die overlast veroorzaakten. “Bij het opruimen proberen we de takken en stam zo veel mogelijk in één stuk te laten. Dit is natuurlijker en het verrottingsproces gaat dan langzamer”, is de uitleg. “Met een kraan kunnen we vaak hele bomen iets opschuiven de bosrand in. Minder doorzagen is beter voor de natuur en het milieu. Wanneer we met de hand werken zijn we vaak wel gedwongen om het in kleinere hanteerbare stukken te zagen, omdat het anders niet te verplaatsen is. Overigens ruimen we niet alle paadjes op. Kleinere sluippaadjes of zogenaamde ‘olifantenpaadjes’ laten we soms bewust dicht liggen met omgevallen bomen en takken. Door het dicht te laten ontstaat er meer rust in een gebied.”

Storm biedt ook kansen
De storm biedt ongemak en schade, maar biedt ook veel kansen voor de natuur. “Eigenlijk is het onderdeel van een natuurlijke boscyclus, aldus het GNR. “Elke boom maakt gedurende zijn leven wel enkele zware stormen mee. Doordat veel bomen zijn omgevallen of door takken en bomenkruinen die zijn uitgebroken is de hoeveelheid doodhout in het bos flink toegenomen. Dit geeft veel kansen voor andere soorten. Mossen, schimmels, paddenstoelen, kevers, insecten, vogels en knaagdieren maken dankbaar gebruik van de omgevallen boom. Zo heeft het hout een belangrijke ecologische rol als voedingsbron, schuilplaats, nestgelegenheid. ‘Dood hout leeft’ is een bekende uitdrukking.”

Door de storm is er bovendien meer structuur en variatie te krijgen in het bos. “In de afgelopen decennia is geleidelijk al wel meer variatie ontstaan, maar het zijn zeker nog geen natuurlijke bossen. Door omgevallen bomen ontstaat er een gat in het kronendak. Dit geeft ruimte aan de andere bomen om de kroon verder te ontwikkelen, maar het geeft ook meer licht op de bodem. Hiervan profiteren planten en (jonge) bomen.”

Allerlei mogelijkheden
Is een boom ontworteld, dan geeft het ontstane gat in de open grond weer allerlei mogelijkheden. Een ecosysteem op zich. Mossen, planten, insecten, graafwespen, vogels, muizen, et cetera maken hier dankbaar gebruik van. Bomen met gebroken takken of waar een stuk uit de kroon is geknapt worden grilliger. Soms ontstaan er gaten in de stam. “Grotere en grilliger kronen geven meer kans aan vogels, waaronder roofvogels om nesten te bouwen. Gaten en zachte plekken in stammen geven kans aan spechten, uilen, marters om een hol of rustplek te maken. Al met al best een mooie ontwikkeling. Ons bos wordt er robuuster en gevarieerder door. Wij kijken uit naar hoe de natuur zich zal ontwikkelen.”