Vluchtelinge Zaineb schreef toneelstuk over haar 'reis'
Zaineb was 20 jaar toen ze vluchtte uit Irak. Inmiddels is ze 39 en vraagt ze met haar verhaal en dat van talloze anderen aandacht voor vooroordelen.
BUSSUM Zo'n elf jaar geleden begon de Iraakse Zaineb Toama aan het script voor het toneelstuk 'Zina's reis'. Zaterdag 2 december staat ze voor het eerst samen met een cast van 30 anderen op de planken in Spant! met het toneelstuk dat grotendeels op haar eigen ervaringen is gebaseerd.
Het is waarschijnlijk ook de enige keer dat het toneelstuk in een dergelijke setting gezien kan worden. Het wordt namelijk tegelijkertijd gefilmd en ingezet als lesmateriaal op middelbare scholen. "Het gaat over vooroordelen en begrip voor elkaar", vertelt Zaineb. Ze zijn nu al een half jaar aan het repeteren en afgelopen zondag was een belangrijke dag. Toen werd er gerepeteerd in Scala en stond ook voor het eerst het decor 'klaar'. "Het ging goed", lacht Zaineb zichtbaar opgelucht. Er moet nog wel flink gerepeteerd worden, maar ze weet zeker dat als ze eenmaal op het podium staan alles vanzelf zal gaan.
Wel 1001 verhalen
Het toneelstuk gaat over de reis die Zaineb zelf als 25-jarige vluchtelinge meemaakte, aangevuld met verhalen en dromen van anderen. "Het is een bundeling van 1001 andere verhalen", aldus Zaineb. Dat ze zelf in haar verhaal meespeelt was niet haar bedoeling. "Ik had dat deel van mijn leven afgesloten, een plek gegeven. Ik wilde gewoon in de zaal zitten en ernaar kijken."
Bij het schrijven kreeg Zaineb de laatste jaren hulp van onder meer Monique Bandèl van toneelvereniging De Schakel. "Ik had al een en ander op papier staan en zij heeft mij geholpen om er een volwaardig toneelstuk van te maken." De helft van de cast bestaat uit leden van De Schakel, de andere helft wordt gevormd door verschillende mensen met een migratieachtergrond. Het mooie was volgens Zaineb dat er zich tijdens het repeteren ook situaties voordeden die veroorzaakt werden door onbegrip. "Een aantal van de Syrische asielzoekers en statushouders spreekt nog niet voldoende Nederlands om alles te volgen." Dat zorgde soms voor komische situaties, maar soms ook voor onbegrip. Van beide kanten. "Dat hebben we kunnen oplossen door met elkaar in gesprek te gaan en echt naar elkaar te luisteren." En daar draait het toneelstuk om. Toch gaat haar verhaal niet alleen over vluchtelingen. Haar boodschap is veel breder. "Ik wil met het toneelstuk twee dingen bereiken. Allereerst mensen bekendmaken met het verhaal van een vluchteling, want het leven van vluchtelingen is kwetsbaar en onzeker. Daarnaast wil ik mensen bewust maken van vooroordelen. Dat we oordelen nog voordat we elkaar kennen en dat werkt twee kanten op." Volgens Zaineb kunnen juist jongeren daarin het verschil maken als zij leren om zonder vooroordelen naar elkaar te kijken en te luisteren. Vandaar dat ze het toneelstuk ook in wil zetten als lesmateriaal op middelbare scholen. Zaineb kreeg voor het realiseren van haar droom hulp van verschillende kanten. Zo won ze twee jaar geleden bij het Platform Maatschappelijk Ondernemen 1000 euro tijdens een avond waar ze haar idee voor het toneelstuk mocht pitchen. Ze ontving verder steun van de Rotary en Versa Welzijn. Spullen voor het decor worden geleend van Elk Gooisch Matras Komt Van Pas en uit Den Haag, van de Iraakse vrouwenvereniging, krijgen ze kleding te leen.
Zina's reis is te zien op 2 december in Spant! Kaarten zijn te koop via www.toneeldeschakel.nl.
Zaineb speelt mee in het toneelstuk over haar leven