Als je fuseert, houd dan rekening met kleinschalige initiatieven.
Als je fuseert, houd dan rekening met kleinschalige initiatieven. Foto: Denktank schaalvergroting Gooi en Vechtstreek

'Betrokkenheid inwoners bij een fusie ontstaat niet vanzelf'

Zorg ervoor als je fuseert dat het bestuur niet op een te grote afstand komt van de inwoners. Daar is te weinig oog voor geweest.

hilversum De argwaan en de boosheid die de afgelopen jaren zijn gegroeid wat betreft Europa liggen ook op de loer bij gemeentelijke schaalvergroting in de Gooi en Vechtstreek. Het risico bestaat dat het voor de inwoners een ver-van-mijn-bedshow wordt, omdat het gemeentebestuur letterlijk op grote afstand komt te staan. Denk goed na over welke voorwaarden nodig zijn om na een fusie goed te blijven functioneren.

Dat is het punt dat Burgerdenktank Schaalvergroting Gooi en Vechtstreek aan de kaak stelt. Deze inwoners van Hilversum hebben zich verdiept in de gemeentelijke herindeling in deze regio. De meesten van hen hebben in hun beroep te maken gehad met fusies en splitsingen van grote organisaties. Ze kennen het klappen van de zweep en hebben gezien dat het lang niet altijd even goed gaat. Meest belangrijke is dat de regio-inwoners bij een gemeentelijke fusie niet letterlijk en figuurlijk op een (grotere) afstand moeten worden gezet van het bestuur.
De provincie Noord-Holland wil dat er drie sterke gemeenten komen in de Gooi en Vechtstreek. Hilversum en Wijdemeren moeten in 2021 een van die drie nieuwe gemeenten gaan vormen. Na deze herindelingen zou het nog een mogelijkheid zijn om tot één grote nieuwe gemeente te komen. Die stip op de horizon, zoals vaak klinkt in het raadhuis, is niet weg, maar is nu niet aan de orde. Dat bevestigde burgemeester Pieter Broertjes vorige week nog tijdens 'Het gesprek met'.
Wat de leden van de onafhankelijke denktank betreft, is er onvoldoende aandacht voor de gevolgen van de schaalvergroting. Dat komt niet naar voren in de vele nota's, rapporten, onderzoeksopdrachten en besluiten over de gemeentelijke herindeling. Een 'Europa-effect' is niet ondenkbaar, zeker als schaalvergroting inderdaad betekent dat inwoners zich minder betrokken en vertegenwoordigd voelen bij het bestuur. "Men had kunnen en moeten onderzoeken hoe parallel aan schaalvergroting tegelijkertijd kleinschalige initiatieven kunnen worden ontwikkeld, meldt de denktank. "Initiatieven die de betrokkenheid van en het draagvlak onder inwoners versterken. Dat is in onze ogen een noodzakelijke eis aan het gemeentelijk beleid in de komende periode."
Hilversum is bezig met het invoeren van het buurtgerichte werken. Sterke wijken is het uitgangspunt. Een relatie met de bestuurlijke fusie is daarbij niet gelegd, meent de denktank. Daar komt bij dat de ontwikkeling van de wijkaanpak in de kinderschoenen staat en bovendien veel vraagt van vrijwilligers. "Uit een oogpunt van continuïteit is deze aanpak dan ook kwetsbaar", melden de verenigde Hilversummers. In hun ogen gaat het niet alleen om wijken en woonkernen. "Het gaat ook om andere sociale groepen binnen een gemeente die bijeengebracht kunnen worden op basis van gemeenschappelijke belangen of interesses: jongeren, ouderen, werkende ouders, leden van verenigingen, (sub)culturele groepen enzovoort. Wij zijn van mening dat fundamenteler gekeken moet worden naar betrokkenheid en draagvlak in een opgeschaalde gemeente."
Ruim voor de gemeenteraadsverkiezingen van woensdag 21 maart treedt de denktank nu naar buiten om ook de politiek aan het denken en aan het werk te zetten. "Wij verwachten van de partijen dat zij concrete plannen maken voor het structureel versterken van kleinschalige betrokkenheid van burgers op alle relevante gebieden van beleid in een grotere gemeente. Die betrokkenheid ontstaat niet vanzelf. Het is de taak van politici en overheid daarin initiatieven te nemen, kansen te creëren en te sturen. Deze afschaling dient gelijktijdig en gelijkwaardig met de schaalvergroting te gebeuren", aldus de denktank.

Wie wil reageren, kan een mail sturen naar de bezorgde Hilversummers via denktank.schaalvergroting@gmail.com.