José Salvado (links) en hardloopcoach Bakari van Garderen bereiden zich voor op de marathon van eind oktober.
José Salvado (links) en hardloopcoach Bakari van Garderen bereiden zich voor op de marathon van eind oktober. Foto: Bastiaan Miché

'Je merkt pas hoe sterk je bent als je echt geen keus meer hebt'

Binnen een jaar na zijn vreselijke ongeluk loopt José Salvado een marathon. Zijn verhaal is die van het ultieme vallen en opstaan, want van opgeven wil deze Hilversummer niets weten.

HILVERSUM Een ernstig ongeval met de open haard kostte José Salvado bijna het leven. Zijn overlevingskansen waren gering, aldus de artsen. Twee weken lag de ernstig verbrande Hilversummer in coma. Nu, na ruim een half jaar waarin hij opnieuw heeft moeten leren lopen en iedereen verbaasd heeft met zijn mentale kracht, is hij bezig met zijn droom: binnen een jaar na het ongeluk een marathon lopen.

Aan de tuintafel zit een opgewekte man. Hij praat ronduit over het ernstige ongeval dat hem eind oktober vorig jaar bijna zijn leven kostte en over de strijd die hij sindsdien heeft geleverd. De gevolgen van het in brand staan zijn duidelijk zichtbaar op zijn armen en benen. Meer dan 40 procent van zijn huid is weggebrand. Verhullen doet Salvado de brandwonden niet. Hij draagt gewoon een T-shirt. Wat er is gebeurd, heeft hij een plek kunnen geven. Zo spreekt hij er ook over. "Ik heb het moeten accepteren. Je moet ook verder. Ik was alleen niet bereid om me erbij neer te leggen dat ik niet meer kon lopen of rennen", klinkt het klip-en-klaar.

Op 28 oktober loopt hij de marathon van Venetië. Binnen een jaar loopt hij samen met zijn vrouw Meike dan de 42,195 kilometer. Hij spreekt over zijn 'anniversary' (verjaardag) van het ongeluk. Het tekent zijn mentale weerbaarheid. Dat is er een van een langeafstandloper: de pijn verdragen, doorgaan tot het einde waar de beloning wacht. Diezelfde instelling heeft Salvado er doorheen gesleept. Zelf zegt hij dat hij het nodige geluk heeft gehad, in combinatie met een sterk lijf. Het jarenlange vele sporten heeft hem wat dat betreft geholpen. Dat hebben de doktoren achteraf ook verklaard. Zijn fitheid is een belangrijke reden geweest dat de Hilversummer die levensbedreigende periode heeft doorstaan, want het is echt kantje boord geweest. "Door het vele hardlopen en de triatlons die ik heb gedaan, is mijn lichaam gewend om meer te vechten. Daar heb ik veel baat bij gehad", aldus de Hilversummer.
Zijn levenslust, wilskracht en doorzettingsvermogen hebben hem op de been gehouden. Doorgaan voor zijn vrouw en kinderen. Dat moest gewoon. "Dit kon niet het einde zijn", meldt Salvado. "Je merkt pas hoe sterk je bent als je echt geen keus meer hebt", voegt hij eraan toe.

Zijn leven veranderde op 29 oktober letterlijk in één klap. Hij deed de open haard aan. Het vuur sloeg dood, waarop hij een nieuwe poging waagde. Dat is hem bijna fataal geworden, want de onzichtbare wolk ethanol explodeerde. De geboren Guatamalteek stond in brand. Uiteindelijk wist hij het vuur zelf te doven door over de grond te rollen. Daarna is hij naar het ziekenhuis gebracht. Nadat de adrenaline verdwenen was, vroeg Salvado of de artsen hem onder zeil konden brengen. De pijn was ondraaglijk geworden. "Ze vroegen nog of ik iets tegen mijn vrouw wilde zeggen, maar ik wilde gewoon out zijn. Later begreep ik pas dat ze er helemaal niet zeker van waren of ik ooit nog bij zou komen. Het was dus heel serieus", aldus de Hilversummer.
Drie dagen lang verkeerde hij in levensgevaar. In totaal lag hij twee weken in coma. Daarna begon het herstel. Langzaam en voorzichtig, zo was het devies, maar met een niet-aflatende wil om weer te kunnen bewegen. Doordat hij veertien dagen in coma lag, verloor hij veel spierkracht. Dat betekende opnieuw leren lopen. De eerste keer uit bed komen herinnert hij zich nog goed. Het duurde 45 minuten voordat hij in de stoel zat die vlakbij stond om te kunnen ontbijten. "En ik moest weer terug ook", lacht Salvado. Stapje voor stapje ging het beter, ook al wierpen de drie operaties hem wel steeds terug. Het was continu opkrabbelen, blijven bewegen en iedere dag iets verder komen. Hoewel hem eerst verteld was dat hij maanden moest blijven in het Rotterdamse brandwondencentrum kreeg hij in december te horen dat hij voor kerst thuis zou zijn. Dat leidde tot verbazing. Niemand had rekening gehouden met zo'n snelle terugkeer.
Thuis, waar Salavdo een gym heeft, heeft hij verder gerevalideerd. Het half uurtje onder begeleiding trainen in het ziekenhuis was hem te weinig. In de woning in Hilversum trainde hij zo goed en kwaad als het ging, want de pijn is er nog altijd, drie tot vier uur per dag. "Hoe meer ik beweeg, des te beter ik me voel." En hij pakte het hardlopen weer op. Op 15 april deed Salvado mee aan de Hilversum City Run. De 16 kilometer, de tien Engelse mijl, legde hij af in 1.26,03 uur. Over zijn eindtijd is hij niet heel erg te spreken, maar dat hij weer een wedstrijd liep heeft hem goed gedaan. Meteen heeft hij het resultaat uitgedraaid en aan zijn dokter laten zien met de mededeling dat de marathon eraan komt. "O, serieus?", kreeg hij te horen. Vastberaden is hij: die 42,195 kilometer gaat hij afleggen en ook nog eens onder de vier uur. Samen met hardloopcoach Bakari van Garderen bereidt hij zich voor. "Dat is mijn ultieme droom. Het gaat niet vanzelf, maar ik heb dit doel gesteld. Ik wil mensen inspireren en laten zien dat niets onmogelijk is", besluit Salvado.