Wordt deze toekomstige straat het Molenpad of de Burgemeester Bootlaan? Wat te doen met omstreden personen is de vraag.
Wordt deze toekomstige straat het Molenpad of de Burgemeester Bootlaan? Wat te doen met omstreden personen is de vraag. Foto: Bastiaan Miché

Anders omgaan met donkere kanten van het gezamenlijke verleden

Het Zeeheldenkwartier kan bijvoorbeeld niet meer. Dat is verering van dubieuze personen, die geen recht doen aan de inclusieve samenleving, aldus de SP.

HILVERSUM Als het in andere steden kan, zoals Amsterdam en Berlijn, dan moet het aanpassen van straatnamen ook in Hilversum mogelijk zijn. Het eren van personen die overduidelijk mensenrechten hebben geschonden of getornd hebben aan het gelijkwaardigheidsbeginsel is fout, zo stelt de SP. Het is anders omgaan met de donkere kanten van het gezamenlijke verleden, is de stelling.

In de hoofdstad is in het verleden de Stalinstraat omgedoopt in de Vrijheidsstraat. Dat is een mooi voorbeeld van hoe het in Hilversum ook zou moeten, vindt SP-raadslid Rebekka Timmer. Er zijn immers genoeg historische figuren te vinden die wel passen bij de inclusieve samenleving, zoals de jonge Hilversumse aangeeft. Nieuwe iconen noemt zij dat. Denk daarbij aan de Suze Groeneweg, die in 1918 als eerste vrouw in de Tweede Kamer is verkozen. Ander voorbeeld is Cuffy die in 1763 een grote slavenopstand in de voormalige Nederlandse kolonie Berbice leidde.

"We willen een andere presentatie van de geschiedenis, waarin we uitgaan van de ervaringen van alle mensen. Dat is geen geschiedvervalsing, maar het plaatsen van de gebeurtenissen in de juiste context", schrijft Timmer in haar opiniestuk 'We moeten op zoek naar nieuwe iconen'. "Vandaag de dag hopen wij te kunnen spreken voor het merendeel van de mensen en partijen als we zeggen dat we staan voor mensenrechten en een inclusieve samenleving. Dat resulteert erin dat we de gruwelen van onder meer het Europees kolonialisme en imperialisme erkennen en verwerpen. Dat we zeggen: de verering van figuren die aan die kwaden vorm hebben gegeven, hoort niet meer."

Aanleiding om straatnamen van dubieuze personen te wijzigen is de kwestie die nu speelt rond oud-burgemeester Joost Boot. Eind maart besloot het voormalige college dé mediaburgemeester te eren met een straatnaam. Het nog te ontwikkelen gebied tussen de 's-Gravelandseweg 70-72 en de Hoge Naarderweg 55-57 moet de Burgemeester Bootlaan gaan heten. De toekomstige bewoners hebben hier bezwaar tegen omdat zij het Molenpad beter vinden. De SP en de PvdA hebben bezwaar omdat Boot een vrijpleiter is geweest van de apartheid in Zuid-Afrika. Een man eren met zo'n 'fout' verleden is een verkeerd signaal.

"Het is niet goed tegen fout opwegen. Het is geen weegschaal. Het gaat erom waar de grens ligt. We praten over een systeem, zodat het niet mogelijk is dat iemand die een apartheidspleiter is geweest, zoals burgemeester Boot, een straatnaam kan krijgen", meldt Timmer. Het college had beter haar huiswerk moeten doen in de Bootkwestie. De informatie over zijn omstreden verleden is immers makkelijk te vinden. Tevens, zo stelt de SP'er, zijn er duidelijke richtlijnen voor het benoemen van straatnamen.

Bij de PvdA, de partij die samen met de SP het apartheidsverleden van Boot aan de kaak stelde, kijken ze toch anders tegen het herbenoemen van bestaande straten aan. Wat Femke van Drooge, PvdA-fractievoorzitter, betreft komt een aantal straten zeker in aanmerking voor een andere naam. De J.P. Coenstraat is daar een voorbeeld van. Maar de partij gaat hier niet actief op aansturen. "Bij sommige namen kan ik het best relativeren in de tijdsgeest." Bij het wijzigen van de straatnaam komen de nodige praktische zaken kijken. De rompslomp voor inwoners, bedrijven en gemeente is groot.

'Het is niet goed tegen fout opwegen. Het is geen weegschaal'

Als het gaat om nieuwe straatnamen is er wel invloed op uit te oefenen en is discussie vooraf, zoals nu in het geval van burgemeester Boot, zinvol. "Ethiek is altijd een afweging", aldus Van Drooge. "Iemand is niet 100 procent goed of slecht. Op een gegeven moment moet je de zaken op een bepaald niveau wegen." Om voor eens en altijd een einde te maken aan de discussie of iemand nu wel of geen straatnaam verdient en tegelijkertijd Hilversum als mediastad aan te willen duiden, zijn andere keuzes mogelijk. In plaats van personen te willen eren, geef de makers een straatnaam. Als voorbeeld noemt zij de Regisseursstraat.

Protest in Hilversum tegen Boot eind jaren 70.