Grote gele kwikstaart nestelt zich hier
In plaats van een verdwenen soort weer eens positief vogelnieuws over een zeldzame broedvogel in de regio. Dat meldt Jelle Harder van de Vogelwerkgroep het Gooi over de ontdekking van vier grote gele kwikstaarten.
HILVERSUM Langs de oevers van een van de vijvers in Anna's Hoeve ontdekte Mieke Pieren-Olijhoek op 30 april gele kwikstaarten. De verbazing was nog groter toen bleek dat het hier om twee volwassen vogels met twee jongen ging. Harder constateerde een dag later dat alle vier de zangvogels nog aanwezig waren, afwisselend op de zuidelijke of noordelijke oever van dat stukje water. "De adulten zijn druk om voer te verzamelen in hun snavel om de jongen te voeren. Het voeren zelf heb ik niet gezien, maar wel die volle snavels waarmee ze naar de jongen vliegen, soms aan de overkant van het water. Prachtig om dat hier te zien."
Ook in de dagen die volgden, zagen meerdere kenners zowel de volwassen als jonge vogels. Dat leidde tot de vraag waar deze vogels een nest gehad hebben zonder dat ze veel eerder zijn opgevallen? Harder meldt dat de grote gele kwikstaarten zich nestelen langs snelstromende beken in steile natuurlijke oevers of onder bruggen, in holen van oude muren en gebouwen. Onder de vier houten bruggen echter, werd geen nest aangetroffen. Ook tussen de stapels boomstammen of wortelstronken die er zijn vanwege de aanleg van de HOV-busbaan waren geen broedgevallen bekend.
Een andere mogelijke broedplek, aldus Harder, is de RWZI (rioolwaterzuivering) Hilversum. "Immers, daar broedt al vanaf de bouw van die nieuwe zuivering in 2013 een zwarte roodstaart. Ook deze vogel gebruikt een holte van gebouwen om zijn nest in te maken. De kwikstaarten zouden dat ook kunnen doen."
Speelweide
Bovendien waren in april een volwassen vogel en daarna een foeragerend vrouwtje gespot op de Speelweide tussen de locatie waar de vier kwikstaarten zijn gezien en de RWZI Hilversum. "De waarnemingen van 11 april en 19 april op de Speelweide blijken nu van grote waarde en maken de kans aannemelijk dat het paartje kwikstaarten op de RWZI gebroed kan hebben", denkt Harder. "Op die plek komen zelden vogelaars, de vogels worden daar niet snel opgemerkt. Maar helaas zijn er geen bewijzen voor die gedachte." Dat laatste geldt ook voor de daken van de nieuwe woonwijk. Een andere voor de hand liggende vraag is hoe de grote gele kwikstaartfamilie zich verplaatst van de broedlocatie naar een foerageergebied. Harder heeft zich laten vertellen dat dit niet verder is dan een straal van een kilometer. "Bij meting is de afstand RWZI Hilversum naar de locatie met ouders en jongen hemelsbreed circa 600 meter. De voorgestelde broedplaatsen behoren daarmee tot de serieuze mogelijkheden." Harder meent dat er de laatste ruim 55 jaar geen broedgeval bekend is in de regio Gooi en Vechtstreek van de grote gele kwikstaart. Wel bij gemaal Leemans bij het Robbenoordbos in de Wieringermeer in 2000 en in de Amsterdamse Waterleidingduinen te Vogelenzang in 2001.
De grote gele kwikstaart kwam, weet Harder uit de Vogelatlas van Nederland door Robert Kwak, vooral voor in Twente, de Achterhoek en Zuid-Limburg. Echter, de laatste jaren is er sprake van een areaaluitbreiding in noordwestelijke richting. "Deze uitbreiding wordt deels toegeschreven aan verbreding van de habitatkeuze, het leefgebied. Van beken met watermolens naar sluiscomplexen, opslagplaatsen voor bouwmaterialen, erven en met name RWZI’s", aldus Harder. "Dat de grote gele kwikstaarten mogelijk gebroed hebben op de RWZI Hilversum of mogelijk in de nieuwbouwwijk Anna’s Hoeve past geheel in de genoemde veranderingen."