‘Dingen die nutteloos zijn, zijn het mooist’
Ze behoort nu zelf ook tot deze doelgroep, maar Ineke van de Rotte (69) heeft ouderen altijd beschouwd als een interessante leeftijdscategorie. “Deze mensen hebben veel te vertellen, een hoop meegemaakt. Dat trekt mij meer dan bijvoorbeeld tieners.” En dat die ouderen nog zeer actief kunnen zijn, daarvan is deze Hilversumse het levende voorbeeld.
Tekst: Stefan van Hees, foto's: Bastiaan Miché
In maart 2016 werd Ineke van de Rotte ingeschreven in het Gulden Boek van de gemeente Hilversum, onder meer vanwege de vernieuwende wijze waarop zij actieve deelname van senioren aan de samenleving weet te stimuleren. Personen die zich langdurig op meerdere terreinen hebben ingezet voor Hilversum worden ingeschreven in het 'ereboek van de Hilversumse historie'. Van de Rotte zei in haar dankwoord dat ze eigenlijk niet zoveel lof verdiende en stond destijds in het maandblad van Seniorenvereniging Hilversum (Senver): "Want als telg uit een voorzittersgeslacht zat het leidinggeven haar in de genen en hoefde ze er dus geen moeite voor te doen."
Couleur Locale
Nu, bijna vijf jaar na die uitreikingm is de Hilversumse vooral druk doende als voorzitter van Senver, voorzitter van Art Hilversum en sinds kort weer directeur ad interim bij de leesclubs van Senia. Het gesprek met haar vindt plaats op de dinsdag dat bekend wordt dat onder meer musea en bioscopen weer dicht moeten, in het enorme souterrain van het oude C&A-gebouw. Daar is tegenwoordig beeldende kunst te zien, in elkaar afwisselende exposities, onder het motto Couleur Locale. Inmiddels is de tweede van drie exposities te zien. Bij elkaar doen zo'n dertig kunstenaars mee.
Opvallend is verder ook de ‘sigarettenautomaat’, met in de pakjes sigaretten een kunstwerkje: een ‘pakje kunst’ dus. Gemiddeld trekt de tentoonstelling zo'n 150 bezoekers per dag, jubelt Van de Rotte, al zijn er ook mindere dagen. En wie denkt dat dit volle bak betekent, komt bedrogen uit. Er is ruimte voldoende om coronaproof de kunstwerken te bekijken.
Binnen Art Hilversum, een organisatie waar Van de Rotte zich enige tijd terug bij aansloot en twee maanden later al voorzitter van werd, zijn pakweg veertig kunstenaars betrokken. Van de Rotte zelf is geen kunstenaar. Maar sinds zij voorzitter is, is er een wereld voor haar opengegaan. “Kunst was voor mij nog niet bekend. Ik ging wel graag naar musea, maar was iemand van het kijken en uiteindelijk minder van het kopen. Maar als je ziet wat die kunstenaars ervoor overhebben om dit te doen, hoe zij zich ontwikkelen ook.”
Te vrijblijvend
Art Hilversum was jarenlang bekend van de Open Atelierdagen, maar Van de Rotte zag - mede door het tijdens die weekenden vaak prachtige weer - dat de belangstelling hiervoor afnam. Het was allemaal net iets te vrijblijvend, zegt zij. Trots is ze daarom ook op de expositie in het gebouw waar straks Boekhandel Voorhoeve definitief naartoe verhuist. “Dat hier zulke mooie dingen hangen, is geweldig. Het dient geen enkel commercieel doel, alleen laat een groep mensen zien wat voor moois ze maken. Voorheen deden wij altijd iets in Museum Hilversum of binnen het raadhuis en droegen we het eigenlijk over. Nu hebben wij het echt zelf geregeld en georganiseerd. En spelen we winkeltje.”
Een eyeopener is het voor Van de Rotte ook om te zien wie wat mooi vindt. Zo valt op dat de mensen die minder vaak een museum bezoeken meer oog hebben voor de wat realistische werken en andere juist genieten van het meer fantasievolle. Maar duidelijk is, aldus de Hilversumse, dat kunst sjeu aan het leven geeft. “Dingen die nutteloos zijn, zijn het mooist. Het draagt niet bij aan het economisch nut, maar je wordt er blij van.”
'Ik ben veel meer van het verbinden, dingensamen organiseren'
Leien dakje
Ineke van de Rotte werd geboren in 1951 in Sliedrecht, ging naar de middelbare school in Dordrecht en vervolgens de sociale academie De Horst. Binnen dit toch linkse bolwerk, zoals De Horst eind jaren 60 bekendstond, leerde zij veel, lacht zij. Maar echt praktisch was het allemaal niet. Daarom maakte Van de Rotte de overstap naar de studies rechten en economie. Wel was toen al duidelijk dat het dingen organiseren en regelen haar meer liggen dan, zoals zij verwoordt, ‘dat juridische gedoe’. “Ik ben veel meer van het verbinden, dingen samen organiseren”, zegt zij. “Mijn ouders waren ook al maatschappelijk actief. Dat ging altijd van een leien dakje.”
Na haar studie was Van de Rotte enige tijd werkzaam bij een wijkcentrum in Utrecht Overvecht en vervolgens bij de Nederlandse Woonbond. Begin jaren negentig verhuisde zij naar Hilversum. “Ik had verkering met een Amsterdammer, ik woonde in Utrecht en Hilversum ligt daar mooi tussenin”, is de simpele verklaring. “En we troffen hier een prachtig huis, dicht bij het station. Ik woon er nog steeds. (lachend, red.) En met die verkering ben ik ook nog steeds samen.”
Maar al snel bleek Hilversum toch wel meer dan alleen een plek om te wonen voor Van de Rotte. Zeker toen zij eind jaren negentig namens GroenLinks in de Hilversumse gemeenteraad belandde en daarin acht jaar actief was. “Als ik daar nu op terugkijk, was dat inderdaad een politiek heftige periode. Destijds was dat vrij gewoon, maar er werd toen veel op de man gespeeld”, zegt de Hilversumse. “En voor een beginnend politicus was dat soms best lastig. Het opvallende is wel dat je als raadslid denkt dat je in het centrum van de wereld verkeert. Als je er eenmaal weer uit bent, blijkt dat wel weer mee te vallen. Het mooie eraan is wel dat je heel veel mensen leert kennen. Op die manier aard je in een plaats.”
Veel opgezet
In 2006 werd Van de Rotte bestuurslid van de Hilversumse afdeling van ouderenbond ANBO. Met anderen richtte de Hilversumse vijf jaar later Seniorenvereniging Senver op na een conflict tussen plaatselijke ANBO-verenigingen met het landelijke bestuur. “De ANBO organiseerde hier bingo, klaverjas en reisjes. Ik vond dat daar meer van te maken moest zijn”, kijkt de Hilversumse terug. “En inmiddels hebben we met een aantal zestigers veel opgezet. Het is een grote vriendenclub met zeker geen zieltogende bejaarden.”
Voor het tijdperk corona waren er zo’n 45 wekelijkse activiteiten vanuit Senver. Die worden door de mensen zelf georganiseerd, legt Van de Rotte uit. “Als bestuur zetten we het op en als het loopt, gaan we weer verder. Nu is het organiseren van dingen even net wat lastiger, maar toch was er de voorbije maanden echt wel wat te bedenken. Zo was er de activiteit om bij elkaar in de tuin te kijken en was er wekelijks de Oppepper (wekelijkse digitale nieuwsbrief met cultuur, recepten, uitgaanstips en nog veel meer, red.). Daar kijken de mensen echt naar uit.”
Momenteel telt Senver zo’n 2.100 leden, vertelt de voorzitter. Best een aardig aantal, maar gezien het aantal ouderen in Hilversum niet superveel. “Het grootste probleem is dat mensen wel oud willen worden, maar niet oud willen zijn. En aanmelden voelt dan als toegeven dat ze oud zijn. Ouderen vinden het bovendien wel leuk om met jongeren om te gaan, maar jongeren vinden het niet leuk om met ouderen om te gaan. Maar je moet het veel meer zien als een nieuwe fase in je leven. Er is ook nooit iemand die bij ons weggaat. De mensen overlijden op een bepaald moment. Maar heel veel mensen zijn nog zeer actief, gaan ook in deze tijd toch nog even de straat op om gezond te blijven.”
Leesclubs
Sinds kort is Van de Rotte weer actief als directeur ad interim van de lees- en luisterclubs van Senia. In 2009 richtte zij samen met een aantal anderen deze stichting op en was zij jarenlang directeur. In september vorig jaar ging zij met pensioen, maar nu is de Hilversumse dus weer even terug. Verspreid over het hele land zijn er bijna 1500 van die leesclubs, Hilversum zelf telt er 33. Zelf zit Van de Rotte in de geschiedenisleesgroep, die om de zes weken bijeenkomt en dan een boek bespreekt. “Reuze interessant”, zegt zij hierover. “We hebben nu een boek van 600 pagina’s, dus ik hoef me niet te vervelen. En zo’n leesclub is voor mij een mooie stok achter de deur om te lezen. Je leest meer en door het te bespreken ook intensiever. En je komt samen. Dat levert weer nieuwe vrienden op.”
Van de Rotte praat met een bepaalde bevlogenheid die niet zou misstaan binnen de gemeenteraad. Overweegt ze misschien een terugkeer? Het antwoord is een duidelijk ‘nee’. De Hilversumse volgt het ook allemaal niet meer zo. Ze weet dat er plannen zijn voor Over ‘t Spoor en is daar blij mee en verder mag er meer groen komen in Hilversum, vindt zij. “En voor ouderen zou er meer te kiezen moeten zijn waar zij kunnen wonen. Nu is het óf zelfstandig óf binnen het verpleeghuis. Daartussen is niets meer. Eenzaamheid ligt op de loer. Daar moet je echt wat aan doen.”
