Afbeelding
Foto: © Foto Miché / Bastiaan Miché

Recreatiebehoefte
versus recreatiedruk

Het niet slim is de eerste vijver Anna’s Hoeve om te dopen in een officiële zwemlocatie. Dat meldt het college van burgemeester en wethouders na ecologisch onderzoek. Jeroen Pater, die dit idee in de zomer van 2018 hardop opperde, noemt deze beslissing van de gemeente ‘echt heel jammer’ en ‘stom’.

De uitleg van het college van burgemeester en wethouders om deze vijver (eigendom van het Goois Natuurreservaat) - evenals de andere vijvers binnen dit gebied - niet als officieel zwemwater aan te laten wijzen is ‘omdat de functie zwemwater conflicteert met de reeds bestaande ecologische functies binnen Anna’s Hoeve / De Groene Schakel’. “De bevoegdheid om een water als zwemlocatie aan te wijzen, ligt bij de provincie Noord-Holland. Zwemmen in dit gebied vindt daarom geheel op eigen risico plaats, maar is niet verboden.”

Pater, die inmiddels in Amsterdam woont en werkt, is desondanks teleurgesteld. “Hier hadden ze de burger echt een plezier mee kunnen doen. Het is jammer dat de gemeente niks doet met de draagkracht van de bevolking. Ik vind het stom dat alles maar moet wijken voor de natuur. Daarnaast kunnen de natuur en een zwemvijver goed samen. Deze locatie ligt buiten de Groene Schakel zelf. Het ligt in het recreatiegebied”, reageert hij desgevraagd.

Reguleren

Daarnaast, zo stelt Pater duidelijk, maken Hilversummers al gebruik van deze plek als het warm is. Zie bijvoorbeeld de foto bij dit artikel, die in augustus 2020 is geschoten. Officieel zwemwater of niet; mensen zoeken hier toch hun verkoeling. In Paters optiek is het dan handiger en wijzer om het zwemmen te reguleren. “Moeten ze nu dan ook handhaving eropaf gaan sturen als er mensen daar gaan zwemmen?”

Het begon in 2018 allemaal met een post op Facebook van Pater, toen nog commissielid namens Hart voor Hilversum. Wat hem betreft is dit stukje Hilversum uitermate geschikt voor een natuurzwemvijver. Hij lanceerde in die hete julidagen de #PlayaLosAnna en een paar dagen later kwam de lokale politieke partij met de motie Verkennen natuurzwemvijvers Anna’s Hoeve op de proppen. Het politieke voorstel kon rekenen op unanieme steun van de raad.

Verantwoordelijk wethouder Arno Scheepers is enthousiast met de opdracht aan de slag gegaan. Hierin heeft hij opgetrokken met de provincie Noord-Holland, het Waterschap Amstel Gooi en Vecht, Waternet en het Goois Natuurreservaat (GNR). Vooraf was al wel duidelijk dat er veel haken en ogen aan realisatie van een officiële zwemlocatie zaten.

Beter dan verwacht

Opvallend genoeg bleek de kwaliteit van het water en de grond in Anna’s Hoeve veel beter te zijn dan eigenlijk iedereen had verwacht. In de periode mei - oktober 2019 zijn namelijk bodem- en watermetingen gedaan. Dat was verrassend omdat de vijvers in dit natuurgebied de overstort zijn van de Lorentz- en de Laapersvijver. Daarnaast heeft er in Oost - in de vorige eeuw - veel industrie gezeten. Dat zorgde voor de nodige vervuiling. Denk maar eens aan de bodemsanering die nodig was bij het oude REGEV-terrein. 

De eerste resultaten waren hoopvol, aldus Scheepers en Jan Kastje, die toen nog wethouder was. Nader vooronderzoek van de projectgroep Voltooiing Groene Schakel moest meer uitkomst bieden. Uit dat onderzoek blijkt nu dat het aanwijzen van de ‘eerste (meest westelijke) vijver van complex Anna’s Hoeve’ tot zwemwater (ook in het totale gebied) zal leiden tot hogere bezoekersaantallen. 

Bovendien komen er naast de huidige type bezoekers (relatief oudere wandelaars met honden) met de aanwijzing ook meer jongeren en jonge gezinnen). Dat betekent ook dat honden die nu in deze vijver zwemmen uitwijken naar het midden- en oostelijk deel van Anna’s Hoeve. “In eerdere onderzoeken is geconcludeerd dat een aantal doelsoorten (biologische soorten waarop natuurbeleid gericht is) van De Groene Schakel gevoelig is voor recreatiedruk.”

Negatief effect

Hiertoe is destijds een rustzone geadviseerd van minimaal 250 meter breed. “De waarschijnlijke verschuiving van de huidige bezoekers richting deze rustgebieden zal een negatief effect hebben op de ecologische verbindingszone”, schrijft het college. “Buiten deze rustgebieden geldt dat verstoring van fauna moet worden tegengegaan door alleen rustige, natuurgerichte vormen van recreatie toe te staan in de gebieden die grenzen aan de natuurverbinding. Hierbij gaat het met name om het middendeel, maar integraal óók het westelijk deel van Anna’s Hoeve.”

Het college ziet een zwemrecreatie op deze plek niet als een ‘rustige, natuurgerichtevorm van recreatie’. “Voor de zwemlocatie Anna’s Hoeve geldt dat er geen sprake is van een ‘groot openbaar belang’ en dat compensatie binnen dit gebied, dat al onder grote (recreatie)druk staat, moeilijk te realiseren zal zijn.”