Heleen van der Laan (links) en Susan Bakker (linksachter) met drie vrijwilligers van de Vrijwilligerscentrale.
Heleen van der Laan (links) en Susan Bakker (linksachter) met drie vrijwilligers van de Vrijwilligerscentrale. Foto: © Foto Miché / Bastiaan Miché

Nieuw potentieel aan vrijwilligers

Corona heeft niet alleen voor een verschuiving in het vrijwilligerswerk gezorgd, maar heeft tevens een nieuwe groep vrijwilligers aangeboord. Dat hebben ze de afgelopen dertien coronamaanden wel gemerkt bij de Vrijwilligerscentrale Hilversum. “We hebben veel studenten aan de lijn gehad.”

Dat stellen Susan Bakker en Heleen van der Laan van Versa Vrijwilligerscentrale Hilversum. Mensen die thuis kwamen te zitten en om wat voor reden dan ook uren over hadden, hebben zich vaker gemeld bij de centrale aan de Eemnesserweg 109. Jonge mensen, waaronder studenten, uit de horeca en de evenementensector, die ouderen bijvoorbeeld hebben begeleid bij hoe zij met een tablet moeten werken of zich hebben aangesloten bij een maatjesproject. 

Het gebeurde veelvuldig. “We hebben hier een fotograaf uit Hilversum gehad die geen opdrachten meer had en die hebben we gekoppeld aan diverse organisaties”, is een ander voorbeeld. “Het is echt heel divers wat er binnenkwam en het is vooral de jonge doelgroep”, aldus de coördinatoren over het pittige coronajaar. Veel organisaties, waaronder de vrijwilligerscentrale zelf, moeten de voorbije maanden creatief zijn. 

Ritme

“Vrijwilligers maken allemaal gebruik van hun talenten en interesse”, geven Bakker en Van der Laan aan. Over het doen van vrijwilligerswerk bestaan enkele misvattingen, zoals dat het veel tijd vergt en een bepaald ritme kent. Binnen het drukke bestaan is die combinatie met een baan, gezin en andere activiteiten eigenlijk niet te maken. Maar het vrijwilligerswerk anno 2021 is zoveel meer dan de pensionado die wekelijks koffie schenken in een wijkcentrum of verpleeghuis. Dat is echt een compleet achterhaald beeld, merken de twee dames op. 

Er is zoveel meer en bij lange na niet aanbodgestuurd. Mede met dat verhaal zet de Vrijwilligerscentrale Hilversum zich dit jaar - 2021 is het jaar van de Vrijwillige Inzet - extra in om Hilversummers enthousiast te maken voor het vrijwilligerswerk. Dat gaan zij doen met de campagne Vrijwilligerswerk echt iets voor jou? waarbij zij hulp krijgt van de gemeente en de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV). In de komende periode vraagt de centrale met onder meer maandelijkse dubbelportretten in de Gooi en Eembode en filmpjes op social media aandacht voor het vrijwilligerswerk. 

50 procent van de Nederlanders doet al vrijwilligerswerk

De focus ligt op de mensen die (nog) geen vrijwilligerswerk doen. Volgens Bakker en Van der Laan doet 50 procent van de Nederlanders al vrijwilligerswerk. Mensen die hun cluppie, vereniging of organisatie helpen. Dat varieert van lijnentrekker tot aan het lopen van een collecte voor een goed doel. Nu proberen zij de andere helft te bereiken en te enthousiasmeren. Daarmee proberen zij zelf als organisatie zichtbaarder te worden en de waardering voor het vrijwilligerswerk breed uit te dragen.

Dag van de Vrijwilliger

Vrijwilligerswerk is mooi en eervol werk en daar willen ze bij de centrale nou juist meer de focus op leggen. Een paar duizend Hilversummers zijn al vrijwilliger. Toch geven clubs, verenigingen en instanties regelmatig aan helpende handjes nodig te hebben. Slechts een aantal Hilversumse organisaties, zoals het Filmtheater Hilversum en Podium de Vorstin, zitten ruim in de vrijwilligers. Vanaf medio april tot en met 7 december - de Dag van de Vrijwilliger - besteedt de centrale in samenwerking met de gemeente extra aandacht aan het vrijwilligerswerk. Het jaar 2021 is immers het Jaar van de Vrijwillige Inzet en daarnaast is iets voor en/of met een ander doen juist omdat je er energie van krijgt. 

De trend van nu, zoals Van der Laan het zegt, is vooral de vraag: wat levert vrijwilligerswerk mij op? Het antwoord daarop is zeer divers. Dat blijkt wel als de twee coördinatoren de aangedragen argumenten opsommen. Naast iets willen doen voor een ander, dienstbaar willen zijn, is het ook een kwestie van jezelf blijven ontwikkelen, de kennis en expertise blijven inzetten en (werk)ervaring opdoen.

Via vrijwilligerswerk houden ze ritme, onderhouden ze hun sociale contacten en maken ze zich nuttig

“Best veel mensen zitten nu in between jobs. Waar liggen hun talenten? Vaak willen ze ook contact houden met de samenleving. Via vrijwilligerswerk houden ze ritme, onderhouden ze hun sociale contacten, maken ze zich nuttig en kunnen ze bijvoorbeeld een doorstart naar betaald maken. Ook dat gebeurt, al moet dat niet het doel zijn van vrijwilligerswerk”, vertelt Bakker.

‘Van vrijwilligerswerk moet je wel energie krijgen’
“Ik match mensen en dat vind ik ontzettend leuk om te doen”, vertelt Jacqueline Overhage. De energieke Hilversumse is sinds 2018 vrijwilligster. Ze werkt in wijkcentrum St. Joseph aan de Minckelersstraat en is intercedente bij Versa Vrijwilligerscentrale aan de Eemnesserweg. “Wat ik altijd vraag aan de mensen die ik match is: waar krijg jij energie van? Want van vrijwilligerswerk moet je wel energie krijgen. Het mag ook heel leuk zijn”, zegt zij stellig. Het vrijwilligerswerk, dat zij wekelijks doet in twee dagdelen, past goed bij haar human resource-achtergrond. “Het helpt mij op het terrein van mijn carrièremogelijkheden. Ik zie dit als een reis naar betaald werk”, aldus de Hilversumse. “Het werk verbreedt mijn horizon. Het vergroot mijn netwerk. Ik leer veel meer mensen kennen en ook de omgeving. Zo leer ik dus ook Hilversum kennen.”

Onbekendheid

De vrijwilligerscentrale werkt in Hilversum samen met zo’n driehonderd organisaties. Tientallen vacatures staan open. Voor een deel is het vrijwilligerswerk zeker een kwestie van wat de vraag is; de behoefte vanuit de verenigingen. Maar volgens Bakker en Van der Laan, de bemiddelaars, kan er op dit gebied eveneens veel meer. “Er is veel onbekendheid over wat voor soort werk er allemaal is”, aldus Bakker. “Je kunt ook jouw eigen vrijwilligerswerk creëren. Het is maatwerk. Als je ergens behoefte aan hebt, dan kunnen wij met en voor jou zoeken naar iets. Vrijwilligerswerk kan flexibel, maar ook éénmalig zijn. Het kan ook een klein klusje zijn. Het hoeft ook allemaal geen uren te duren.”

Zeker gezien het afgelopen jaar is het vrijwilligerswerk verschoven. Veel gebeurt nu online, zoals het beheer van een website of de social media-accounts van een organisatie of club. Dat zijn meteen goede voorbeelden van zaken die iemand helemaal zelf kan inplannen en die ook niet veel tijd in beslag hoeven te nemen. Dat geldt ook voor de één-op-eén projecten. Er was vooral veel behoefte aan sociaal contact en ook dit is naar eigen inzicht in te vullen. En als iemand het netwerk niet heeft, dan kan hij of zij gebruik maken van het netwerk van de centrale.

Liefdesverhaal

Iedere vrijwilliger heeft een eigen verhaal en daar zitten mooie of bijzondere verhalen tussen. Zelfs een liefdesverhaal, zo merkt Bakker op met een glimlach. “Laatst kwam hier een man langs om een flesje wijn te halen voor onze cadeautjesactie voor de vrijwilligers. Toen vroeg hij of hij ook een flesje voor zijn vriendin mee mocht nemen. Wat blijkt. Hij is via de centrale chauffeur van een bus geworden en zijn vriendin is de begeleider”, luidt het voorbeeld.

Vrijwilligerscentrale Hilversum doet meer dan vraag en aanbod op elkaar afstemmen. Zo doet zij mee aan het regionale project

ZorgStart

. Een pilot van de Gooi en Vechtstreek die voor extra personeel in de zorg moet zorgen. Daar zijn ook vrijwilligers - die wellicht kunnen doorstromen naar een betaalde job - voor nodig. En er zijn eigen activiteiten, waaronder bijeenkomsten en workshops, die in deze tijden allemaal online zijn. Zo is er donderdag 22 april een onlinecursus hoe je meer uit de vacaturebank en Versa Vrijwilligerscentrale kunt halen. 

Wie op zoek is naar vrijwilligerswerk dat bij hem of haar past, kan op vrijdag 28 en zaterdag 29 mei meedoen aan NL Doet, is het advies van Bakker en Van der Laan. Meer weten over de Hilversumse organisatie zelf? Kijk dan op

www.vchilversum.nl