Nee tegen versterken van
‘Amsterdamse bestuurdersclub’

21 april 2021, 10:02

‘Stop de oude politiek van de bestuurderslobby’. Dat is de duidelijke mededeling van diverse SP-afdelingen, waaronder die van Hilversum. Daarmee doelen de socialisten op het op een ‘ondemocratische’ manier willen versterken van de Metropoolregio Amsterdam (MRA). 

Vorige week donderdag behandelde de commissie het raadsvoorstel

MRA van grote klasse

, opgetekend door de tijdelijke Transitiecommissie. Het idee is dat dit informele samenwerkingsverband van 32 gemeenten, de provincies Noord-Holland en Flevoland en de Vervoerregio Amsterdam meer naar de raden toe komen. De bedoeling is onder meer dat er een bestuur komt en een algemene vergadering. Meer duidelijkheid en de MRA dichterbij de gemeenten brengen is het doel.

Er wordt dus een nieuwe organisatievorm voorgesteld. Vooral daar is veel discussie over. Want hoewel wethouder Gerard Kuipers van Economie, tevens lid van de Transitiecommissie van de MRA, zegt dat er geen nieuwe bestuurslaag wordt opgetuigd en dat de raden wel degelijk invloed hebben en zelf besluiten blijven nemen, is de Hilversumse politiek daar niet van overtuigd. Als het eruit ziet als een eend en het kwaakt als een eend dan is het hoogstwaarschijnlijk een eend was zo’n beetje de opvatting van de commissie.

Bedenkingen en bezwaren

De conclusie van de commissie van vorige week was dan ook: wethouder neem dit

stuk terug

, want Hilversum wil wel degelijk bedenkingen en bezwaren inbrengen bij deze lobbyclub. Het Hilversumse college van burgemeester en wethouders (B&W) had namelijk voorgesteld geen bedenkingen en bezwaren in te dienen en namens de Regio Gooi en Vechtstreek met een zienswijze te komen.

Ondertussen hebben de SP-afdelingen in dit gebied niet stil gezeten. De socialisten zijn faliekant tegen de nieuwe opzet. Dat heeft geleid tot het Metropolitaans SP Verbond. Namens Hilversum heeft Van Rooden het Stop de oude politiek van de bestuurderslobby ondertekend, evenals zijn partijgenoten uit Amsterdam, Haarlem, Zaanstad, Landsmeer, Velsen, Almere, Lelystad, Noord-Holland en Flevoland.

Als we als gemeenten willen samenwerken is er al een overkoepelend orgaan. Dat heet de provincie

“Als we als gemeenten willen samenwerken is er al een overkoepelend orgaan. Dat heet de provincie”, meldt de Hilversumse fractievoorzitter. “Democratisch gekozen en prima in staat om te ondersteunen. Daar heb je geen Amsterdamse bestuurdersclub voor nodig”, meldt Van Rooden klip-en-klaar. 

Als je invloed uit wilt oefenen dan zitten er nog zoveel lagen tussen dat je je moet afvragen wat er uiteindelijk van de boodschap overblijft. Daar zit het grootste obstakel voor Van Rooden. “Als gemeente heb je binnen de bestuurlijke brij van de MRA straks nog maar weinig in te brengen. Vooral als je mening, zoals in Hilversum, ook nog eens langs de Regio Gooi en Vechtstreek moet voor een gezamenlijk statement. Tegen de tijd dat twee niet democratisch gekozen bestuurdersclubs die mening verwaterd hebben, is de kans nihil dat er met de inbreng echt iets wordt gedaan”, zijn de zorgen van de Hilversumse socialist. 

Misplaatst

Al met al is er binnen de afdelingen van de SP weinig vertrouwen in het MRA-voorstel. De socialisten noemen het een ‘wonderlijk en misplaatst plan’. Het verwondert hen dat in deze politieke tijden van macht en tegenmacht een pleidooi gehouden wordt om in het MRA-gebied een nieuwe ondemocratische bestuurdersclub te versterken, die gaat lobbyen in Den Haag en in Europa. 

Voorzitter van deze club is de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema. Eind 2020 liet zij al weten dat de MRA op den duur moet kunnen concurreren met andere metropoolgebieden zoals Londen, Parijs en het Ruhrgebied. Dat belooft weinig goeds in de optiek van de SP. “Bestuurders pakken meer macht, bewoners hebben het nakijken”, is hun vrees. 

Het gaat allemaal over onderwerpen met grote gevolgen voor bewoners

‘Meer regionale lobby door bestuurders betekent minder lokale democratie’ is een andere stelling van de gezamenlijke SP-afdelingen. Zij zien de meerwaarde dan ook niet van een sterkere regionale lobbyclub. Die is overbodig, omdat de provinciale besturen gaan over de overkoepelende zaken. “Plannen voor een stadsprovincie zijn in het verleden al afgeschoten in referenda. Maar de bestuurders van de MRA laten het er niet bij zitten. Ze willen meer directe invloed over woningbouw, over verkeer, luchtvaart, het aantrekken van internationale bedrijven, energietransitie en nog meer. Dat zijn allemaal onderwerpen met grote gevolgen voor bewoners.”

Woningbouwimpuls

Binnen het Hilversumse college zien ze de meerwaarde van dit samenwerkingsverband wel. Met steun van de MRA krijgt Hilversum juist meer voor elkaar is de gedachte bij B&W. Meest recente voorbeeld daarvan is de 6,5 miljoen euro subsidie die het Rijk aan Hilversum heeft gegeven voor de woningbouwimpulsprojecten in de stationsomgeving.

Wethouder Arno Scheepers

benadrukte dat destijds met klem. Als tegenreactie gaf Edwin Göbbels van Democraten Hilversum vorige week op deze stelling dat ondanks steun van de MRA ook diverse woningbouwimpulsprojecten geen subsidie hebben ontvangen van Den Haag.

Met samenwerken is niets mis, maar wel met een uitdijende MRA. Voor dit orgaan zijn er geen verkiezingen, stellen de SP-afdelingen. Daarmee wordt een laag gecreëerd die alsmaar verder van de inwoners komt te staan. “Bestuurders bepalen hoeveel raadsleden aan een MRA-raadstafel mogen aanschuiven. Die mag dan alleen advies geven aan de bestuurders. Het zijn de burgemeesters, de commissarissen van de koningin en wethouders die er de dienst uitmaken. Zij stellen de ambities, schrijven de plannen en bepalen de agenda. Die ambities zijn groot en dat baart zorgen.”

Volwassen

Zoals Kuipers vorige week ook aangaf, komen alle plannen wél naar de afzonderlijke gemeenteraden toe. Daar zit de controle, de kaderstelling en de bijsturing. Volgens de ‘MRA-socialisten’ is deze werkwijze vooral heel onduidelijk. Directe inspraak en tegenspraak van bewoners en interactie met gekozen volksvertegenwoordigers zorgen voor een volwassen democratie. In de organisatievorm die de MRA wil optuigen ontbreekt dat of kan dat slechts indirect. Dat is geen goede ontwikkeling, want dat leidt tot ‘meer ondoorzichtige besluitvorming’. 

“Want gemeenteraden laten hun democratisch mandaat en hun kiezers niet vallen om plaats te maken voor een lobbyclub van bestuurders en bedrijven. Voorzitter Halsema en haar Herenclub van regionale bestuurders doen er dan ook goed aan deze weg niet in te slaan. Meer openheid, meer transparantie en meer democratie zijn de credo’s van nu. Dat betekent niet meer maar juist iets minder bestuurlijke lobby”, is de slotboodschap.