'Mijn probleem is dat ik op alles ja zeg, ik wil altijd mensen helpen'
Hij is de zoon van de Amsterdamse zanger Max van Praag en kreeg zelf landelijke bekendheid als presentator van onder meer 'Veronica komt naar je toe deze zomer'. Tegenwoordig maakt Chiel van Praag zich nuttig als mediator en zet hij zich als voorzitter van de Stichting Cultuur Netwerk in voor de culturele instellingen in Hilversum.
“Het is hier een levensgevaarlijke situatie. Echt schandalig. En die sportvelden hier worden alsmaar groter. Al die auto’s moeten door de wijk. En het probleem is dat de grond van de gemeente Wijdemeren is, terwijl de gemeente Hilversum de uitbater is. Iedereen verschuilt zich achter iedereen.”
Het interview met Chiel van Praag rond de jaarwisseling in zijn woning aan ‘t Jagerspaadje is eigenlijk nog niet begonnen of de oud-televisiepresentator komt direct met een gevoelig onderwerp. Hij woont prachtig in zijn huidige woning, inmiddels vijftien jaar, met uitzicht op de golfbanen. Lachend: “Laten we hopen dat het zo blijft.”
Maar die hardrijders op dat smalle weggetje zijn toch wel een bron van ergernis. Het is dat er nu drempels liggen, want daarvoor reden automobilisten soms wel met honderd kilometer per uur voorbij. “Dat is ook gemeten”, weet Van Praag. “Vooral na 18.00 uur. En vooral de moeder in de Landrover. Die rijdt te hard omdat haar kind anders iets te laat bij het voetbal komt. En handhaving geeft niet thuis. Er is wel overleg tussen de sportverenigingen. Maar ja, zij kunnen er ook niet heel veel tegen doen. Het zijn ook steeds meer auto’s. Bovendien mogen door corona de ouders niet bij de vereniging blijven. Ze gaan tussendoor dus naar huis. Daardoor komen zij nu niet twee, maar vier keer hier voorbij.”
Michiel (Chiel) van Praag zag op 20 mei 1949 het levenslicht in Amsterdam, is de zoon van de begin jaren 90 overleden zanger Max van Praag en broer van Marga van Praag. In de jaren 50 belandde het gezin in Hilversum en ‘t Gooi, waar Max van Praag bijvoorbeeld ook het Loosdrecht Jazz Concours organiseerde.
Van Praag zelf woont sinds 1977 in Loosdrecht. “Vergeet niet; vroeger ging de jeugd naar Loosdrecht. Daar kon je uitgaan. In Hilversum niet. Els (zijn vrouw, red.) woonde toen in Hilversum, maar we gingen dan uit in Loosdrecht. En we voelen ons nog steeds thuis hier. Dat heeft niet alleen met je woning, maar ook met je leefomgeving te maken. Met de mensen die je kent en tegenkomt tijdens het winkelen. Wat dat betreft is Hilversum wel een leuke stad met een steeds mooier en gezelliger centrum.”
Toch zijn radio- en televisieman Van Praag en Hilversum onlosmakelijk met elkaar verbonden. Nederland leerde hem eind jaren zestig kennen als presentator van Doebidoe, dat wordt gezien als de voorloper van het bekende Toppop. Later maakte Van Praag voor de radio programma’s voor de NCRV op Hilversum 3 en was hij dj bij de Veronica Drive In Show.
Begin jaren tachtig kwam hij in vaste dienst bij Veronica en volgde Toeters en Bellen. Dat programma heette later Nederland Muziekland naar het gelijknamige televisieprogramma. Verder was Van Praag in de zomermaanden jarenlang op televisie met Veronica komt naar je toe deze zomer. Ook presenteerde hij programma’s als Superchamps en Nederland Muziekland en werkte hij bij de Staatsloterijshow.
Begin jaren negentig legde Van Praag na wat intern gedoe - zelf zegt hij hierover: ‘Ik heb last van principes’ - zijn functie neer en ging als freelancer aan de slag. Ook nam Van Praag een boekingsbureau over, dat onder meer de Drive-In Show verzorgde. Tegenwoordig is dat boekingsbureau het communicatie-evenementenbureau Eventions.
Inmiddels is Van Praag - vader van twee kinderen en opa van vier kleinkinderen - hier niet meer werkzaam. Hij had bij bepaalde evenementen dan ook weleens last van verlegenheid. “Voor de camera of op het podium had ik daar geen last van, maar wel bij een evenement. Ik werd dan herkend als bekende Nederlander. Maar het draaide niet om mij, maar om het evenement. Toen besefte ik dat ik liever achter de schermen werk.”
Van Praag voegt daar wel aan toe nooit last te hebben gehad van het BN’er zijn. Wat stelt het ook voor?, geeft hij aan. “Het is niet meer dan werk. Laatst was er hier iets met de stroom. Dan komt de elektricien. Dat is ook gewoon werk. Ik heb daar nooit moeite mee gehad. Alleen bij mijn feesten voor een klant voelde ik mij niet senang. Ik werd onderdeel van dat feest.”
Overigens had het bekende Nederlanderschap ook wel zijn voordelen, erkent de Loosdrechter. De poorten gingen vaak wat gemakkelijker open. Tegenwoordig is Van Praag veel meer die man die vroeger weleens op televisie kwam. Het gesprek met hem vindt plaats aan de keukentafel. Daar zijn, zegt hij, de gesprekken ook het meest ontspannen. Ondertussen schenkt Els nog een kopje thee in.
Regelmatig heeft Van Praag gesprekken aan die keukentafel. Als mediator. Van Praag volgde in 2007 daarvoor een opleiding nadat een vriend hem wees op zijn talenten hiervoor. “Ik wist eerst niet goed wat dat nou precies was. Maar ja, ik ben een workaholic. Ik heb geleerd wat dienstig zijn is. En als mensen in het diepst van hun ellende zitten, leg ik een virtuele schouder om hen heen. Dat helpt om hun verdriet te verwerken. En met een mediator blijven de partijen zelf aan zet en bepalen zij zelf de oplossing. Als zij naar de rechter stappen, geven zij de oplossing uit handen.”
Van Praag en zijn vrouw Els hebben, zegt hij, aan de keukentafel altijd een luisterend oor (gehad) voor mensen met relatieproblemen. “Ik vind het supermooi om mensen te helpen. Ook ten koste van mezelf. Ik haat ruzie, kom uit een gezin waar je jezelf overeind moest vechten. Maar mijn vrouw en ik maken nooit ruzie. We hebben weleens een meningsverschil, maar ik word nooit driftig. Ook niet boos. Behalve dan om iemand die de hele wereld op zijn kop heeft gezet. Want dat Trumpiaanse denken baart me wel grote zorgen.”
Van Praag vervolgt zijn verhaal met het betoog van Claudia de Breij in haar oudejaarsconference enkele jaren terug. “Zij vroeg zich af waarom iedereen toch zo boos is. Dat vond ik zó goed. We hebben de beste gezondheidszorg, goed eten en drinken. We zijn de gelukkigste mensen op aarde. Waar zijn we zo boos over? Ik weet het antwoord niet.”
Onbegrijpelijk noemt hij ook de mensen die op potten en pannen sloegen tijdens de toespraak van minister-president Mark Rutte op maandag 14 december. Hij noemt deze coronatijd ‘wel spannend’. Ook voor Van Praag is het immers allemaal nieuw. “Maar dan zie je Rutte een serieuze boodschap verkondigen en dan ga je met potten en pannen slaan. Dat die mensen niet inzien dat ze zich moeten inhouden. Onbegrijpelijk. Ga er maar eens aanstaan wat zo ‘n man allemaal moet beslissen.”
Maar natuurlijk baalt Van Praag ook van al die coronamaatregelen, met name vanwege de gevolgen voor de culturele sector. De Loosdrechter is al zo’n drie jaar voorzitter van de Stichting Cultuur Netwerk in Hilversum, een kennisplatform waarin eigenlijk alle culturele plekken in Hilversum (bibliotheek, museum, filmtheater onder andere) vertegenwoordigd zijn. “Ik werd gevraagd door Kees van Oorschot (directeur Globe centrum voor kunst en cultuur, red.). En mijn probleem is dat ik op alles ja zeg. Ik wil altijd mensen helpen. Daarom heb ik het er altijd eerst even met Els over. Maar zij zei: ‘Als jij vindt dat je het moet doen, dan moet je het doen’.”
Met de bestuursleden van de stichting, waaronder Els Brons van de bibliotheek en Jan Bastiani van het Metropole Orkest, had Van Praag direct een klik. Die klik is er nog altijd, net als het besef dat cultuur in een stad van levensbelang is. “Er moet ook nooit een discussie zijn of er een muziekschool of bibliotheek in een stad moet zijn. Een stad heeft dat nodig. En dat moet een stad ook opbrengen. Het is absurd dat dit soort organisaties jaarlijks een subsidieaanvraag moet doen. Dat is ambtenarij van de bovenste plank.”
De genoemde culturele instellingen omschrijft Van Praag als basisbehoefte, dus dan moet er ook een basisvoorziening - om dit soort instanties in stand te houden - zijn. Uiteraard, benadrukt hij, is dit wat anders dan de programmasubsidie. “En als je dan ook kijkt naar Gooiland. Dat is van buiten en binnen een monument. Maar als je dan die theaterzaal in loopt... Stop daar geld in en maak er echt een mooi theater van. Een tijdje terug was ik daar voor een voorstelling van mijn kleindochter. Toen viel ik van mijn stoel, omdat die stoel kapot was.”
'We hebben wel eens een meningsverschil, maar ik word nooit driftig'
De huidige situatie binnen de culturele sector, als gevolg van de coronamaatregelen, noemt de voorzitter van het Cultureel Netwerk heel zorgelijk. Iedere burger heeft namelijk recht op cultuur en bovendien wordt heel veel creativiteit momenteel niet omgezet in creatieve producties, vindt hij. “Mensen moeten alle zeilen bijzetten om overeind te blijven. Je ziet nu, of althans voor de lockdown, artiesten drie keer spelen voor dezelfde gage. Maar dat zijn supergepassioneerde mensen.”
Voorlopig is Van Praag nog wel even actief binnen dat Cultureel Netwerk, verwacht hij, al wil hij zeker niet té lang doorgaan. “Maar ik vind het nog veel te leuk. Je treft allerlei vormen van kunst en die mensen zijn heel leuk. Ik vind het zinvol. En nog zoiets: het Cultuur Netwerk is de reden dat ik een elektrische fiets kocht. Voorheen deed ik alles met de auto en was het steeds de vraag waar ik kon parkeren. En met de gewone fiets kwam ik helemaal bezweet aan. Maar met de fiets zie je veel meer dan met de auto. Dan neem je eens een heel andere route en zie je ook wat voor een mooie stad Hilversum is.”
Als stichtingsvoorzitter heeft hij met enige regelmaat contact met de lokale politiek. Met een vriend bespreekt hij bijna dagelijks telefonisch de mondiale politiek. Met name de gang van zaken rond de presidentsverkiezingen binnen de Verenigde Staten hield hem bezig. Zo meent hij dat wat Trump deed dicht tegen een dictatuur aan zat. Maar zelf heeft hij geen politieke ambities en ook ziet hij zichzelf niet snel meer op televisie verschijnen. “Ik ben geen Heintje Davids. Ik ben in 2003 gestopt, dus ben ik gestopt. Wat ik nog wel mis is radio. Ik zou bijvoorbeeld bij Radio 5 best nog wel wat willen doen.”
