Terug van weggeweest in Hilversum: Onderzoek naar weg onder de hei
In de jaren 70 luidde de tekst van het liedje van de tv-serie van Bolke de Beer: 'daar is-ie weer'. Daar is-ie weer geldt in Hilversum ook voor ideeën voor een weg door de natuur, zoals nu een weg onder de hei. In de afgelopen decennia keert er zo'n voorstel terug in de politieke arena. Al gaat het in de Mobiliteitsvisie 2040 om een onderzoek naar deze verbinding. Vooralsnog heeft de raad dit idee nog niet afgeschoten.
Foto: Bastiaan Miché Artist's impression: BUUR Kenny vandepoel
Hoewel het er in de commissievergadering alle schijn van had dat een tunnel onder de hei compleet uitgesloten was, is de optie officieel nog niet van tafel. Een meerderheid van de Hilversumse gemeenteraad heeft het voorstel om het onderzoek naar deze 2,5 kilometer lange verbinding van de Larenseweg naar de Nieuwe Crailoseweg uit de Mobiliteitsvisie 2040 te halen, namelijk verworpen.
Oppositiepartij SP had al lang het amendement Geen weg onder de hei aangekondigd. De tunnel is ten eerste veel te duur. Hier hangt een prijskaartje aan van 250 miljoen euro. Mocht Hilversum 'ja' zeggen tegen de tunnel dan is hierbij financiële hulp nodig van andere, zoals het Rijk en de provincie Noord-Holland en hoopt verkeerswethouder Annette Wolthers ook op investeerders vanuit het Media Park. Want deze verbinding zou tevens betekenen dat de bereikbaarheid van het creatie industrieterrein in Hilversum wordt verbeterd. Ten tweede, en veel zwaarwegender voor de socialisten, brengt de aanleg van deze verbinding enorm veel schade toe aan de natuur. ‘Vernietigend’ is het woord dat SP-fractievoorzitter Pierre van Rooden gebruikte tijdens de gemeenteraadsvergadering van april.
Uiteindelijk haalde het SP-amendement - vooraf gesteund door de PvdA en Hilversums Belang - om het onderzoek naar de tunnel, en daarmee ook de mogelijke realisatie daarvan te schrappen, het niet. GroenLinks, de ChristenUnie en Democraten Hilversum steunden de indieners. Alles bij elkaar zijn deze fracties goed voor 13 zetels in de raad. De overige 24 raadsleden (Hart voor Hilversum, D66, VVD, CDA en Leefbaar Hilversum) zijn nieuwsgierig naar de uitkomsten en inzichten van dit onderzoek.
Verkeersdruk
Op papier bestaan er geen heilige 'verkeershuisjes' bij de coalitie
Geen enkele partij heeft zich hardop uitgesproken voor de zogeheten Noordoost-tunnel, die vooral een oplossing moet bieden voor het vele verkeer dat nu over de Johannes Geradtsweg gaat. Tijdens de commissie werden er al vraagtekens geplaatst bij het effect van de tunnel; die zou maar 10 tot 18 procent van de verkeersdruk wegnemen bijvoorbeeld. Dat levert niet heel veel op. Jaarlijks gaan er 7 miljoen auto's over deze belangrijke verkeersader in Noordoost. Met een afname van zeg 20 procent, gaan er nog altijd 5,6 miljoen auto's door de straat, was de redenering van GroenLinks-raadslid Frank Kool. Als alternatief opperde de politicus een weg op palen op de Johannes Geradtsweg. Bewoners van deze weg klagen al tijden steen en been over het vele blik voor hun deur. Zij pleiten voor een goede, nieuwe verbinding in hun buurt en dat hoeft niet per se een tunnel te zijn, zo liet woordvoerder Matthijs Bakker van deze straat aan de politiek weten.
Maar dat er daadwerkelijk een tunnel onder de hei komt, lijkt uitgesloten. Nogmaals, geen enkele partij is voor. Kennelijk is meten ook hier weten. Ofwel: toch onderzoeken, want op papier bestaan er geen heilige verkeershuisjes. Dat hebben de vier coalitiepartijen - Hart voor Hilversum, D66, VVD en GroenLinks - altijd voorgehouden. Daarbij is steeds vermeld dat een aantal keuzes niet logisch is en dat bijvoorbeeld een weg door de natuur echt uit den boze is.
Partijprogramma's
Hoewel de vier partijen hier vanaf het begin (juni 2018) altijd heel open over zijn geweest, verbaast het aan de andere kant toch dat er een onderzoek komt naar de haalbaarheid van deze tunnel. Dat is niet alleen gebaseerd op hoe uitgesproken de fracties waren tijdens de commissiebehandeling. Inspreker Repel Burgersdijk van Stichting Behoud Gooise Heide herinnerde de partijen nog even aan hun programma's waarmee ze in 2018 de gemeenteraadsverkiezingen zijn ingegaan. De negen partijen van toen hadden allemaal opgenomen geen weg op of onder de hei te willen. Wolthers had al uitgelegd dat het onderzoek naar deze verbinding voortkomt uit het uitgebreide participatieproces. In de ophaalsessies met de stad, zoals dat dan heet, is dit meerdere keren gebezigd.
Belastinggeld
Maar waarom iets onderzoeken als je vooraf toch al weet dat je er uiteindelijk nee tegen gaat zeggen? Dat is zonde van het belastinggeld. Dat balletje wierp Edwin Göbbels van Democraten Hilversum op, aangezien ook enkele coalitiepartijen al aangaven niets te voelen voor een weg over of onder de hei. “Nee, ik denk het niet. We praten over de Mobiliteitsvisie 2040. Dat is niet zomaar even voor vandaag of morgen te bedenken. Daar heb je experts en mensen met een visie voor nodig. Daar mag je best geld aan uitgeven, want je kunt het maar één keer goed doen”, luidde de respons van Hart voor Hilversummer Ron Lancé.
Tijdens de raadsvergadering hamerden diverse politici op alternatieven, andere oplossingen. Want één ding staat als een paal boven water: er moet iets gebeuren op de Johannes Geradtsweg en in datzelfde licht bezien ook de Diependaalselaan. Niets doen is geen optie. Verkeerswethouder Annette Wolthers herhaalde die zin meermaals. Daar is ook wel consensus over. Het verkeer moet anders worden verdeeld.
Grote verdeeldheid
Maar waar en hoe biedt deze mobiliteitsvisie daar wel genoeg concrete ideeën voor? Zes van de elf fracties hadden de mobiliteitsvisie niet eens willen bespreken. Zij vonden het stuk niet rijp voor de raad. Ofwel: wethouder neem het terug, neem onze kritiek ter harte en werk dat uit in een aangepast stuk, zodat we er wel een besluit over kunnen nemen. Waarom kwam het dan toch in de raad? Omdat de voorzitter van de raad gekeken heeft naar welke partijen voor en tegen zijn. De meerderheid van de gemeenteraad - qua zetels - had het stuk als klaar voor besluitvorming geacht, al was wel duidelijk dat er nogal wat amendementen en moties zouden worden ingediend. Dat gebeurde ook met in totaal tien politieke voorstellen.
Erfgooiersstraat
Mirjam Kooloos van Leefbaar Hilversum bleef hartgrondig pleiten voor een tracé over de Erfgooiersstraat. Dat ontlast de Johannes Geradtsweg, het zorgt voor doorstroming vanaf La Place (A1) en de bereikbaarheid van het Media Park wordt verbeterd. De weg, naast de hei, ligt er al, dus maak er gebruik van, was haar oproep. Dit voorstel, zeker inclusief de aanleg van een verdiepte open bak op de Erfgooiersstraat, stuitte de PvdA en de SP tegen de borst. Deze straat is immers een rustige weg pal naast de al broze natuur. Om daar in de toekomst beduidend meer verkeer te laten rijden gaat de buurt en het gebied geen goed doen, was de repliek. Inspreker Burgersdijk had overigens tijdens de commissievergadering van vorige week woensdag gezegd dat ook de aanleg van een open tunnelbak de natuur ernstig zal schaden, omdat je hiervoor bijvoorbeeld toch diep de grond in moet gaan.
Zoveel partijen, zoveel ideeën. Als één ding duidelijk is, is dat er weinig concrete zaken op tafel liggen die de Johannes Geradtsweg of de Diependaalselaan flink gaan ontlasten. Uiteraard wijst Wolthers naar het totaalpakket in ‘haar’ mobiliteitsvisie. Het gebruik van technologie, zoals slimme verkeerslichten en sensoren die het verkeer gaan leiden, gaan zorgen voor een betere doorstroming. Maar ook het bevorderen van deelvervoer en de realisatie van goederenhubs aan de rand van Hilversum gaan effect hebben. Dat zijn een paar voorbeelden die de D66-bestuurder dan geeft.
Kleine spoorbomen
Opmerkelijk was het voorstel van CDA’er Evert Jan Kruijswijk Jansen. Hij kwam met een motie om de kleine spoorbomen open te houden totdat er daadwerkelijk een goede oplossing is gevonden voor de verkeersproblematiek op de Johannes Geradtsweg. Vorig jaar heeft de raad besloten dat de kleine spoorbomen vanaf 2022 dichtgaan voor het gemotoriseerde verkeer, waardoor de druk op de verkeersader in Noordoost nog meer toeneemt.
In dat voorstel zag wethouder Arno Scheepers, hij is belast met de kleine spoorbomen, helemaal niets. Hoe sneller de kleine spoorbomen dichtgaan, des te veiliger het wordt. “Wij willen geen vertraging op ons geweten hebben”, sprak de VVD’er. Daarnaast zou het aannemen van de motie geen recht doen aan alle gesprekken die de gemeente sinds het kleinespoorbomenbesluit met de mensen van de Johannes Geradtsweg hebben gevoerd. “We zijn keihard aan de slag gegaan met elkaar om te kijken hoe we de doorstroming kunnen bevorderen.” Dat Scheepers en Wolthers in gezamenlijkheid opereren met de bewoners is ook in opdracht van de raad, was de mededeling van de liberaal aan het adres van Kruijswijk Jansen. De CDA-motie is verworpen.
Kansen
Van een goed startpunt tot een teleurstellend document waar drie jaar lang alles voor on hold is gezet. Alles kwam tijdens de raadsvergadering - opnieuw - voorbij binnen die reikwijdte. Al met al mag Wolthers wel verder, want de Mobiliteitsvisie 2040, zij het met de nodige amendementen en moties, is aangenomen (24 voor, 13 tegen). "Ik ben tevreden dat we na vanavond verder kunnen gaan met de mobiliteitsvisie", liet Wolthers na een lange vergadering weten. "De samenleving ziet vooral kansen. Daar zitten zeker ook zorgen en die begrijp ik. We gaan nader onderzoek doen en komen echt terug met de resultaten naar de raad", gaf zij de politiek nog mee.
