‘Het is hier bizar druk en er wordt hier bizar hard gereden’
De verkeersveiligheid in de Snelliuslaan, een 30-kilometerzone, moet beter, zodat de straat een plek is waar kinderen veilig kunnen opgroeien en je fijn kunt wonen. Vanuit die wens zijn bewoners gaan samenwerken met de gemeente. Deze heeft voor de buurt een interactief dashboard ontwikkeld. Hierop is dagelijks te zien hoe hard het verkeer door de straat rijdt en welke verkeersmaatregelen wel of geen effect hebben.
Tekst: Stefan van Hees, Foto's: Bastiaan Miché
Toegegeven, ongevallen zijn er eigenlijk niet zo heel vaak op de Snelliuslaan. Desondanks houden bewoners, bijvoorbeeld wanneer hun kinderen naar school fietsen, hun hart vast en zijn er volgens hen dagelijks situaties dat het bijna foute boel is. Dat moet veranderen, is de gedachte. In de afgelopen periode waren er al verschillende maatregelen op de drukke weg - en dan het deel tussen de Johannes Geradtsweg en de Noorderbegraafplaats - om aan te geven bij de per dag pakweg vierduizend voorbijgangers dat dit weggedeelte toch echt geen racebaan is. Zo waren er recent de groene poppetjes met 30 km/h-bordjes en was er eerder dit jaar al een Smiley Snelheidsmeter. Ook komt er dit najaar nog een spaarpaal. Daarmee zamelen voorbijrijdende automobilisten die zich wél aan de snelheid houden geld in voor een goed doel.
Daar bovenop is in het kader van Smart City - met data en digitale technologie om het welzijn voor bewoners, bezoekers en ondernemers verbeteren - een proef met camera’s gaande in het genoemde deel van de Snelliuslaan. Zodoende kunnen de bewoners en ook de gemeente middels een dashboard dagelijks volgen hoeveel gemotoriseerde voertuigen (auto’s, bussen, vrachtwagens, motoren), maar ook fietsers en voetgangers, er voorbijrijden en hoeveel daarvan er te hard rijden. Deze proef duurt een jaar. Door continu te testen en met de verschillende acties te experimenten moet duidelijk zijn welke oplossing het grootste effect heeft. Bij succes willen bewoners de oplossing permanent implementeren in hun straat.
Klapperend geluid
Het contact tussen de bewoners en de gemeente kwam eind 2019/begin 2020 op gang toen de Snelliuslaan - ook een belangrijke weg voor hulpdiensten - voor de tweede keer in korte tijd op de schop moest. Dat had te maken met ‘ongewoon grote kieren en losliggende klinkers’. Die veroorzaakten ‘een klapperend geluid’ wanneer voertuigen daar overheen reden. Bovendien had de kruising met de W.C. Bradelaan destijds een plekje in de top-tien van verkeersonveilige situaties in Hilversum.
Voor de bewoners was het opnieuw inrichten van de weg reden om alarm te slaan bij de gemeente. Want als het verkeer niet harder mag rijden dan 30 kilometer per uur, richt de weg dan ook als zodanig in, is de gedachte. Maaike Molenkamp en Mark Westmijze wonen tegenover elkaar in de Snelliuslaan en zijn namens de bewoners de belangrijkste trekkers achter dit verkeersveiligheidsproject. “Ik woon hier nu zeven of acht jaar en bij mijn weten is het altijd een drukke wijk geweest. Ik weet niet beter”, vertelt hij. "Maar mijn kinderen bereiken een leeftijd dat zij steeds meer aan het verkeer gaan deelnemen. Maar het is hier bizar druk en er wordt hier bizar hard gereden.”
Molenkamp, die eveneens jonge kinderen heeft, woont nu een jaar of vijf in de Snelliuslaan. Zij benadrukt dat het een woonwijk is, echter de verkeersdrukte draagt niet bepaald bij aan de leefbaarheid en sociale cohesie. “Gelukkig zijn er hier op de kruising nog geen doden gevallen, maar ik zie het heel vaak net goed gaan. Moeten wij hier echt wachten totdat er echt iets fout gaat?”
‘Moeten wij hier echt wachten totdat er echt iets fout gaat?’
Toen de bewoners voor het eerst bij de gemeente aan de bel trokken, konden zij slechts hun gevoel uiten en geen cijfers overleggen. Molenkamp nam daarom contact op met Veilig Verkeer Nederland. “Die kwamen onder meer met het idee voor een ludieke actie van een dag met een spandoek langs de weg”, zegt zij. “Maar ik vind ons probleem serieuzer. Maar je kon dus ook voor een week een lasergun meekrijgen.”
Middelvingers
Goed plan, vonden de bewoners. Een week lang hebben zij op allerlei verschillende momenten op de dag langs de weg te staan met deze lasergun. “Als de politie verkeerscontroles houdt, moeten zij zichtbaar opgesteld staan. Dan zie je automobilisten vaak al van tevoren remmen. Wij hoefden dat niet”, vertelt de Hilversumse. “Ik heb trouwens terwijl ik dat deed heel wat middelvingers gekregen. Maar er waren heel wat auto’s die meer dan 60 kilometer per uur door de straat reden. Vervolgens konden wij serieus in gesprek gaan met de gemeente.”
Die gesprekken leidden uiteindelijk tot de ontwikkeling van het interactieve dashboard. Molenkamp weet dat hardrijders ook elders in Hilversum overlast veroorzaken en beseft dat de Snelliuslaanbewoners de gemeente op het goede moment hebben benaderd. “Op deze manier kun je gemakkelijk de verkeerssituatie in de gaten houden en kun je hier op gemeenteniveau van profiteren. Ik hoop dat de hele wijk hiervan profiteert en ik hoop ook dat andere straten de kans krijgen om dit te doen.”
Deels plat
Hoewel de proef nu al enige tijd gaande is, is het nog lastig om nu al conclusies te trekken. Dat komt ook doordat begin dit jaar het land vanwege de lockdown deels plat lag. Bovendien is de Berlagelaan nu dicht door werkzaamheden en gold dat eerder voor de Erfgooiersstraat (bij de GAD). Wel kon Westmijze, vanuit zijn werk als software-architect sowieso handig met data, goed zien wat het effect van die afsluiting was. Ook komt goed uit die data naar voren op welke momenten het druk is en op welke momenten auto’s te hard rijden. Het is natuurlijk niet zo, beseffen de bewoners, dat op de drukste momenten er het hardst gereden wordt.
Een mogelijk gevolg van straks minder auto’s door de straat kan zijn dat de auto’s die er wel komen harder zullen rijden. Desondanks, vervolgt de Hilversummer, is een structurele aanpassing van de weg echt nodig. En hoewel de verkeerssituatie sinds de meest recente aanpassing van de weg minder dramatisch is, nodigt de weg in zijn ogen nog te veel uit tot hard rijden. “De doorstroming is belangrijk, maar ook de leefbaarheid”, vervolgt Molenkamp. “Die balans onderzoeken wij nu. En wij zijn heus niet tegen verkeer, maar er is een grens.”
Westmijze benadrukt dat het van rechts komende verkeer voorrang heeft, maar dat weggebruikers de Snelliuslaan vaak gebruiken als voorrangsweg. “En als je hier wel dertig rijdt, word je ingehaald. Er moet een situatie ontstaan dat de wijk functioneert zoals het hoort. We moeten ook blijven meten. Om het probleem aan te blijven tonen. Anders kan de gemeente zomaar zeggen dat het klaar is en gebeurt er niks.” En Molenkamp: “En het meten is geen doel op zich, maar wel een middel tot resultaat.”
